» » » » Сяргей Балахонаў - Пятнаццаць лішніх хвілін


Авторские права

Сяргей Балахонаў - Пятнаццаць лішніх хвілін

Здесь можно скачать бесплатно "Сяргей Балахонаў - Пятнаццаць лішніх хвілін" в формате fb2, epub, txt, doc, pdf. Жанр: Прочая старинная литература. Так же Вы можете читать книгу онлайн без регистрации и SMS на сайте LibFox.Ru (ЛибФокс) или прочесть описание и ознакомиться с отзывами.
Рейтинг:
Название:
Пятнаццаць лішніх хвілін
Издательство:
неизвестно
Год:
неизвестен
ISBN:
нет данных
Скачать:

99Пожалуйста дождитесь своей очереди, идёт подготовка вашей ссылки для скачивания...

Скачивание начинается... Если скачивание не началось автоматически, пожалуйста нажмите на эту ссылку.

Вы автор?
Жалоба
Все книги на сайте размещаются его пользователями. Приносим свои глубочайшие извинения, если Ваша книга была опубликована без Вашего на то согласия.
Напишите нам, и мы в срочном порядке примем меры.

Как получить книгу?
Оплатили, но не знаете что делать дальше? Инструкция.

Описание книги "Пятнаццаць лішніх хвілін"

Описание и краткое содержание "Пятнаццаць лішніх хвілін" читать бесплатно онлайн.








Сяргей БАЛАХОНАЎ

Пятнаццаць лішніх хвілін

Дзяўчына трымалася годна. Не палохаючыся прысутных, дэклямавала завучаны верш:

Як радасьць для сябе, вайну я прывітаў

Радкоў маіх лірычнейшым салютам...

Маладзенькія грудзі рытмічна ўздымаліся пры кожным слове, прамоўленым з большым надрывам, зь вялікшаю імпэтнасьцю. Па ўсім здавалася, што Надзейка на самай гары ўзрушэньня і што ўтую хвілю яе немагчыма было запыніць. «Агнявая б каханка выйшла», — ужо ў каторы раз памысьліў Барыс Макаравіч і мала не аблізнуўся, пільнуючы, як ружавела яго найлепшая вучаніца.

Урок доўжыўся далей, і настаўнік, адагнаўшы юрлівыя подумы, па-майстэрску зводзіў у адно навучальныя, выхаваўчыя і разьвіцьцёвыя мэты. Не забываўся ён і на моманты ідэалягічныя. «I сягоньня, калі магутнае нямецкае войска пад павадырствам вялікага Адольфа Гітлера аслабаніла Беларусь ад бальшавіцка-жыдоўскага паняволеньня, перад намі расчыніліся новыя далягляды ў працы і барацьбе», — акурат перад самым званком падвёў ён пад урокам рысу ды адпусьціў дзятву на перапынак.

Госьці, а апрача дырэктара гэта быў сам акруговы камісар з загадчыкам школьнага аддзелу, былі ўсьцешаныя. Акруговы камісар, не зважаючы на падкрэсьленую стродкасьць, дазволіў сабе ўсьміхнуцца. Па-беларуску, хоць і зь пятае на дзясятае, ён разумеў, бо добра абазнаўся ў мове славацкай. тры гады меўшы аналягічную па функцыях пасаду ў «самастойнай» Славаччыне. Яму дапраўды было прыемна, што сярод тубыльцаў ёсьць такія экзэмпляры, як гэны настаўнік. Шчырасьці Барыса Макаравіча замераць было немажліва, але ж ён, прынамсі, агучваў належныя пастуляты ды не зрываў зь сьцяны партрэт фюрэра, як гэта неаднакроць здаралася ў ікшых акругах Беларусі. Таму камісар даваў настаўніку адно дадатныя характарыстыкі, што сунімалі страх, каторы ад’ядаю душы сядзеў у Барысавых каменных начальніках. Сам Барыс Аляксючыц страху за сабой не прыкмячаў і ад занятку чакаў толькі гэткіх выкшталцоных вынікаў, бо па-іншаму, як лічыў, і быць не магло. Празь якіх пятнаццаць хвілін гутарка ў клясе закончылася ўсеагульным «Heil Hitler!». Настаўнік найвыразна вымавіў гэтыя два словы і зграбна ўскінуў руку ў гару. I толькі тады, калі госьці зышлі, ён сеў за стол, цяжка ўздыхнуў і, цярэбячы даланёю лоб, зусім ціхенька прашаптпаў: «Сукі .баныя». Фраза прагучэла настолькі ціха, што сяму-таму звонку падалася б абыклай тарабаршчынай, каторай настаўнік да і пасьля ўрока разьмінаў вусны. Толькі суворая міна Гітлера на партрэце нібыта выказвала моманты занепакоенасьці і неўразуменьня. Насамрэч нават так ціха Барыс Макаравіч ня меў права выслаўляцца, бо кожнае неасьцярожна народжанае слаўцо патэнцыйна валакло да правалу. Становішча і так было ня дужа трывалым, не зважаючы на дачэсныя пахвальбы адміністрацыі.

З новым званком кляса напоўнілася дзецьмі. Настаўнік ізноў ледзь прыкметна, але бясслоўна, уздыхнуў і пачаў наступны па раскладзе ўрок. Вывучалі Максіма Багдановіча. Сам Аляксючыц любіў гэтую тэму і самазабыцьцёва перарываў сваё апавяданьне цытаваньнем урыўкаў, а то і цэлых вершаў, не зазіраючы ў паабтрапаны зборнік трыццацігадовае даўніны. Ды як заўсёды мала было сказаць пра беларускі патрыятызм паэта. Трэ было паказаць у ягонай паэзіі нямецкія матывы, уплывы вялікіх нямецкіх Dichter^, адным словам — усё, што лучыць Багдановіча зь Нямеччынай. I хоць завіхаўся ў гэтай частцы ўрока, як поп у талацэ, але ж ніхто ня змог бы сказаць, што ён ігнаруе інтарэсы Реіс^у ў культурным выхаваньні беларусаў. Цудоўна ведаў, чыіх дзетак вучыў і хто зь іх усё чыста даносіў бацькам пра зьместавае напаўненьне ўрокаў. Старосты, паліцыянты, гандляры... Тыя, што супрацоўнічаюць.

Звонку ўсё выглядала на тое, што і спадар Аляксючыц таксама з тых, хто супрацоўнічае. Прынамсі вакольныя верылі ў гэта. Нездарма невядомыя зламысьнікі аднойчы ў начы пакінулі на варотах яго дома надпіс «Фашыстоўскі лёкай». Добра, што лясныя госьці, баючыся прысутнасьці ў мястэчку ладнага кантынгенту войск SS, не прыходзілі сюды. Барыс Макаравіч ня здолеў бы апраўдацца, бо пра яго заданьне ўкурсаваныя былі тры-чатыры чалавекі. Спадар настаўнік быў удзельнікам камуністычнага падпольля. Падпольная мянюшка Істрабіцель гаварыла пра істу ягонага заданьня, а дакладней цэлага бестэрміновага ланцугу заданьняў.

Барыс Макаравіч спэцыялізаваўся на вынішчэньні тых, хто супрацоўнічаў зь немцамі. «Штаб» даваў яму поўны карт-блянш у дзеяньнях, але найважнейшаю ўмоваю было патрабаваньне прастрэліць сабе галаву ці ў іншы спосаб паквітацца з жыцьцём пры рэальнай пагрозе трапіць у палон. Мабыць, з гэтай прычыны Істрабіцель дзеіў вельмі асьцярожна і рафінавана. Стараўся па мажлівасьці мець не абы-якое алібі, быць непрыкметным (перапранаўся), забіваць ціха, бяззбройна. «Штаб» сам вызначаў квоту сьмяротнікаў. Ніякіх сувязных не прадугледжвалася. Аляксючыц мусіў уважліва сачыць за тутэйшай газэтай «Нюськавіцкі ходаньнік» і шукаць матар’ялы за подпісам Зося Шчодрая. Зазвычай то былі вершы. Менавіта ў іх і зашыфроўваліся чарговыя імёны й прозьвішчы, асуджаных на сьмерць фашыстоўскіх халуёў. Ключом жа для дэшыфраваньня заўсёды быў адзін і той жа верш Максіма Багдановіча на старонцы 62 ў першым выданьні зборніка «Вянок». За паўгадзінкі Істрабіцель дабіраўся да праўды. А цягам бліжэйшага тыдня хоцькі-няхоцькі выконваў пастаўленую задачу. Прамаруда ўважалася «Штабам» за здраду і падлягала найсуворшаму пакараньню.

У чародным нумары «Нюськавіцкага ходаньніка», акром ілжывых паведамленьняў аб «станаўкіх пасьпехах» нямецкіх войскаў на Волзе, артыкулаў пра беларускае школьніцтва, неабходнасьць адпраўкі моладзі «на стажыраваньне ў самое сэрца Нямеччыны» ды іншага ідэалягічнага хлуду, Барыс Макаравіч так і ня здолеў агледзець умоўленага подпісу. Новая апэрацыя адтэрміноўвалася. Істрабіцель адклаў газэту й задуменна асеў на канапу. Сэрца няўцямна шчымела. Узьніклае пры тым пачуцьцё вельмі нагадвала зьлючную няпэўнасьць, з каторай у сярэдзіне 30-х даводзілася штовечар паспрабаваць заснуць.

У акно ціхутка пастукалі. Аляксючыц наструніўся — пісталет быў прыхаваны ў трысьцене пад масьнічынай. Але на палёгку за акном мільгатнула постаць Надзейкі Шуло. Настаўнік упусьціў яе ў хату і ветліва папытаўся на прычыну раптоўных адгостак. Тая загадкава маўчала, з-пад лоба пазіраючы на Барыса Макаравіча. Плечы яе дрыжэлі, рукі ўлегцы калаціліся.

— Дык што такое? — паспрабаваў яшчэ разок высьветліць ён.

— Мяне ніхто ня бачыў, — неўпрыцям прамовіла вучаніца й надзіва хуткім, бліскавічным рухам скінула зь сябе спадніцу. — Я ваша. Цалуйце. Усю без астачы...

На раніцу спадара настаўніка адолелі згрызоты. Ноч увачавідкі выдалася незвычайнай. Але ці варта было патураць хоцькам сьпеленькай юначкі? Ці ня лепш было й самому паўстрымацца ад быдлячых поцягаў? Барыс Макаравіч задуменна трымаў у руцэ конаўку з гарачым мятавым узварам. Надзейка пахла мятай. I рамонкамі. I зьверабоем. З кожным глытком у нутрыне ўзрастала трывога. Трывога незьясьніма колкая і пранізьлівая. А раптам дзяўчыну заўважылі па дарозе да ці ад яго? Любое гучнае разьбіральніцтва, кожны няціхі скандал для Аляксючыца рабіліся роўнымі правалу. Нясьведама ён пацёр правую скронь. У галаве жудасна зазьвінела. Успомнілася першая гадавіна сталінскае канстытуцыі.

У засьнежаным Менску аб тую пару было холадна. Людзі маўчалі, міжволі мераючы тэмпэратуру не па Цэльсію, а паводле НКВД. Барыса Макаравіча арыштавалі тады а дзясятай вечара. Надзвычайная тройка адразу ж навешала гурму абвінавачаньняў, пачынаючы нацдэмаўшчынай і сканчаючы шпіянажам на карысьць Антарктыды. Хлапца нават і слухаць ня сталі. «Прыгавор прывясьці в іспалненіе безатлагацельна,» — мовіў хтосьці бяз твару. Засуджаны спрабаваў апраўдвацца: крычаў, спасылаўся на саюзную і беларускую канстытуцыі. У адказ даставаў мацюкоў і высьпяткаў, ад якіх сінела ўваччу. Ён амаль разьвітаўся із спадзевамі выжыць. Але нечакана на выхадзе з турмы ягоных канваіраў зарыштавалі таямнічыя людзі ў цывільным. Канкурэнтны аддзел НКВД вырашыў падняць паказьнікі за кошт арышту сваіх калег. Барыс адно лыпаў вачыма, назіраючы адбываны перад ім спэктакль і нічога ў ім не разумеў. «Давай валі на ху. адсюда,» — ласкава параіў яму адзін з прыбышоў. Г этая гісторыя з Антарктыдай неаднакроць сьнілася Аляксючыцу пасьля за чаканьнем працягу.

Працяг няцейкам праявіўся на дзявятым месяцы нямецка-савецкай вайны: той самы ласкавы вызвольнік аб’явіўся перад Барысам Макаравічам із словамі: «Ты мусіш нам памагаць. Як камуніст, як верны сталінец, ты вінен бароцца супраць той сволачы, што шалудзіла нашай дзяржаве да вайны і што зараз прадаўжае свой паскудны чын. Г эта яны прычынныя ў сьмерцях бязьвінных—сваімі подлымі паклёпамі яны накінулі кляйно ворагаў народу на чэсных савецкіх грамадзян, такіх вось, як ты. Цяпер у іх сатрудніцтва з фашыстамі. Не дамо ім пачувацца вальготна». Гаварыў прысланец складна і амаль па-беларуску, а як толькі Аляксючыц заікнуўся пра «трэба падумаць», адцяў: «Можаш не пасьпець». Намінку было дужа проста зразумець. Пагатоў па Менску распаўзлося тады цімала чутак пра загадкавыя забойствы гараджан. Ад тых забойстваў нават немцы іншым разам жахаліся. Давялося пагадзіцца і пасьля трохгадзіннага інструктажу выправіцца ў Нюськавічы, дзе пільна патрабаваўся настаўнік...


На Facebook В Твиттере В Instagram В Одноклассниках Мы Вконтакте
Подписывайтесь на наши страницы в социальных сетях.
Будьте в курсе последних книжных новинок, комментируйте, обсуждайте. Мы ждём Вас!

Похожие книги на "Пятнаццаць лішніх хвілін"

Книги похожие на "Пятнаццаць лішніх хвілін" читать онлайн или скачать бесплатно полные версии.


Понравилась книга? Оставьте Ваш комментарий, поделитесь впечатлениями или расскажите друзьям

Все книги автора Сяргей Балахонаў

Сяргей Балахонаў - все книги автора в одном месте на сайте онлайн библиотеки LibFox.

Уважаемый посетитель, Вы зашли на сайт как незарегистрированный пользователь.
Мы рекомендуем Вам зарегистрироваться либо войти на сайт под своим именем.

Отзывы о "Сяргей Балахонаў - Пятнаццаць лішніх хвілін"

Отзывы читателей о книге "Пятнаццаць лішніх хвілін", комментарии и мнения людей о произведении.

А что Вы думаете о книге? Оставьте Ваш отзыв.