Рекс Стаут - Крылаты рэвальвер (на белорусском языке)

• Название: Крылаты рэвальвер (на белорусском языке)
• Автор: Рекс Стаут
• Жанр: Детектив

---

- Не, не так, - блiснуў сваiмi чорнымi вачыма Гроўв. - Зусiм не так! Я толькi выказаў яму сваю думку. Калi ж было вырашана заявiць iск, я дзейнiчаў адпаведна. - Яго голас зрабiўся на цэлую актаву вышэй, хоць раней мне здавалася, што больш пiсклявага голасу ўжо i быць не можа. - Я сапраўды дзейнiчаў згодна з прынятым рашэннем!

- Вось як? - сказаў Вулф, больш не спрачаючыся. - А што вы цяпер думаеце наконт iску мiсiс Мiён?

- Не думаю, што ён абгрунтаваны. Я не веру, што яна зможа атрымаць пэўную суму. На месцы Джэймса, я не заплацiў бы ёй нават цэнта.

- Яна вам не падабаецца, цi не так? - кiўнуў галавой Вулф.

- Калi гаварыць шчыра, дык не! I нiколi не падабалася. А што, я павiнен яе любiць?

- Вядома, не. Асаблiва калi ўлiчыць тое, што i вы ёй не падабаецеся. Вулф, адкiнуўшыся назад, зручней усеўся ў крэсле.

Я мог здагадацца па размяклых вуснах Вулфа, што наступнае пытанне, якое ўзнiкне ў ходзе гутаркi, будзе якраз тое, што яго не цiкавiла, i зразумеў чаму, калi заўважыў, што ягоныя вочы спынiлiся на Клары Джэймс. Магу iсцi ў заклад, калi б ён ведаў, што давядзецца мець справу з такiмi клiентамi, то нiколi б не згадзiўся на гэту работу.

- Мiс Джэймс, вы чулi, што тут гаварылася? - спытаў ён бурчлiва.

- Мне было цiкава, - з крыўдай у голасе загаварыла тая, нiбыта скардзячыся, - вы i далей не будзеце звяртаць нiякай увагi на мяне? Я таксама тут прысутнiчаю, цi не так?

- Так. Я не забыўся пра вас. - З тону яго голасу адчувалася, што яму хацелася адваротнага. - Пасля таго як вы сустрэлiся з бацькам i суддзёй Арнольдам у бары за пiтвом, з якой мэтай яны накiравалi вас на сустрэчу з Мiёнам да яго ў студыю?

Арнольд i Джэймс адразу ж выказалi пратэст, зрабiўшы гэта гучна i адначасова. Вулф, не звяртаючы на iх увагi, чакаў адказу ад Клары, голас якой патануў у крыках яе спадарожнiкаў.

- ...не мае нiякага дачынення, - пачуўся толькi канец яе адказу. - Я сама туды пайшла.

- Гэта была ваша ўласная iдэя?

- Цалкам. Часам так здараецца, зусiм незалежна ад нас.

- Дзеля чаго вы туды пайшлi?

- Ты не абавязана адказваць на гэтае пытанне, мая дарагая, - звярнуўся да яе Арнольд.

Клара не звярнула на яго ўвагi.

- Яны паведамiлi мне аб тым, што адбылося ў час гутаркi,i я ледзь не звар'яцела. На маю думку, гэта быў сапраўдны грабеж, але я не збiралася менавiта гэта казаць Альберту. Мне здавалася, што я здолею адгаварыць яго.

- Вы пайшлi, каб угаварыць яго адмовiцца дзеля мiнулага?

- Як удала вы ўмееце выбiраць словы! - усклiкнула Клара з задаволеным выглядам. - Уявiце дзяўчыну маiх гадоў, у якой ужо ёсць мiнулае!

- Я рады, што вам спадабалася мая манера выказвацца, мiс Джэймс. - Было вiдаць, што ўнутры ў Вулфа ўсё кiпiць. - Як бы там нi было, вы пайшлi. На месцы былi ў пятнаццаць хвiлiн на сёмую?

- Так, нешта каля гэтага.

- Вы бачылiся з Мiёнам?

- Не.

- Чаму не?

- Яго там не было, урэшце... - Клара змоўкла. У яе ў вачах ужо не было таго бляску, якi быў раней. - Так я думала тады, - працягвала яна. - Я паднялася на трынаццаты паверх i нацiснула кнопку званка на дзвярах студыi. Званок - гучны, - ён гэта спецыяльна прадугледзеў, каб яго не заглушалi голас i гукi пiянiна ў час рэпетыцый - але я не магла пачуць яго з калiдора, бо дзверы - таксама гукаiзаляваныя, i, нацiснуўшы кнопку некалькi разоў, я не была ўпэўненая, што званок празвiнеў, i таму пастукала. Я люблю ўсё даводзiць да канца, а паколькi мне здавалася, што ён у студыi, я яшчэ некалькi разоў пазванiла, потым зняла чаравiк i пастукала аб дзверы абцасам. Потым я пайшла ўнiз i нацiснула кнопку званка на дзвярах кватэры. Гэта было сапраўднае глупства з майго боку, бо я ведала, з якой нянавiсцю ставiцца да мяне мiсiс Мiён, але ўсё-такi я гэта зрабiла. Мiсiс Мiён адчынiла дзверы i сказала, што, на яе думку, Альберт знаходзiцца паверхам вышэй, у студыi. Я сказала, што яго там няма, пасля гэтага яна з трэскам зачынiла дзверы проста перад самым маiм носам. Я пайшла дадому, зрабiла сабе кактэйль, - дарэчы, трэба прызнаць, у вас добрае вiскi, хоць я нi разу раней не чула такой назвы. - Яна ўзняла i патрэсла шклянку, каб памяшаць лёд. - Ёсць якiя пытаннi?

- Не, - гыркнуў Вулф. Ён зiрнуў на насценны гадзiннiк, а потым абвёў позiркам твары прысутных. - Я, безумоўна, паведамлю мiсiс Мiён, - сказаў ён, звяртаючыся да iх, - што вы не iмкнулiся ўтойваць факты.

- А што яшчэ? - пацiкавiўся Арнольд.

- Не ведаю. Паглядзiм.

Гэта iм не спадабалася. Не думаю, каб хто-небудзь змог вызначыць пытанне, па якiм усе шасцёра змаглi б прыйсцi да адзiнадушнай згоды, i ўсё ж Вулф здолеў акрэслiць яго некалькiмi словамi. Iм трэба было ведаць канчатковае рашэнне, калi не яго, дык думку, ну, а калi i не яе, дык хоць бы намёк.

Адэль Бослi была сама ўпартасць. Руперт Тлушч выказаў сваё абурэнне вiскам, а суддзя Арнольд ледзь стрымлiваўся. Вулф па-ранейшаму валодаў сабой, але нарэшце ўстаў i пажадаў iм добрай ночы.

Усё скончылася на такой ноце, што, адыходзячы, нiхто не выцiснуў з сябе нiводнага слова ўдзячнасцi за пачастункi, нават Адэль, эксперт па адносiнах з грамадскасцю, цi доктар Лойд, якi фактычна адзiн апаражнiў бутэльку вiскi.

Зачынiўшы на ноч парадныя дзверы на засаўку, я вярнуўся ў кабiнет. На маё здзiўленне, Вулф усё яшчэ быў на нагах, стоячы каля кнiжнай шафы i ўтаропiўшыся ў расстаўленыя на палiцах кнiгi.

- Не спiцца? - спытаў я пачцiва.

- Хачу выпiць яшчэ бутэльку пiва, - настойлiва запатрабаваў, павярнуўшыся ў мой бок, Вулф.

- Вы пэўна звар'яцелi. I так пяць бутэлек ужо выпiлi пасля вячэры. - Усё гэта я гаварыў без асаблiвых эмоцый, бо справа была звычайная. Ён сам вызначыў норму ў пяць бутэлек, якiя выпiваў памiж вячэрай i перад тым, як класцiся спаць, i звычайна прытрымлiваўся гэтай колькасцi, але калi з той цi iншай прычыны быў вельмi не ў гуморы, то лiчыў за лепшае зняць з сябе адказнасць, каб такiм чынам мець магчымасць спагнаць злосць на мне.

Але гэта была ўсяго толькi частка маiх службовых абавязкаў.

- Нiчога не атрымаецца, - цвёрда сказаў я. - Я палiчыў. Пяць. Што за справы такiя, вечар прабавiлi, а забойцы ўсё няма?

- Яшчэ чаго! - сказаў, сцяўшы вусны, Вулф. - Справа не ў тым. Калi б толькi гэта, мы маглi б завяршыць усё яшчэ да таго, як ляжам спаць. Справа ў гэтым чортавым рэвальверы з крыламi. - Ён пiльна глянуў у мой бок прыжмуранымi вачыма, быццам падазраючы, што ў мяне таксама ёсць крылы. - Я мог бы, вядома, не звярнуць на гэта ўвагi - але не. Не, бо, улiчваючы той стан, у якiм знаходзяцца нашы клiенты, гэта было б неразумна. Мы павiнны гэта высветлiць. Iншага выйсця няма.

- Шкада. Магу чым-небудзь дапамагчы?

- Можаш. Патэлефануй мiстэру Крэймеру i зрабi гэта неадкладна, заўтра ж ранiцай. Папрасi яго быць тут у адзiнаццаць гадзiн.

Мае бровы палезлi ўгору ад здзiўлення.

- Але ж яго цiкавяць толькi забойствы. Павiнен я паведамiць, што ў нас ёсць якраз такая справа i мы хацелi б з ёю пазнаёмiць?

- Не. Скажы, я гарантую, што патурбавацца варта. - Вулф зрабiў крок наперад. - Арчы.

- Так, сэр.

- У мяне быў цяжкi вечар, i я вып'ю яшчэ адну бутэльку.

- Не. Нi ў якiм разе. - У кабiнет зайшоў Фрыц, i мы пачалi наводзiць парадак. - Ужо за поўнач, да таго ж вы нам перашкаджаеце. Кладзiцеся спаць.

- Адна не пашкодзiць, - прамармытаў Фрыц.

- Бач ты, памагаты знайшоўся, - сказаў я рэзка. - Папярэджваю вас абодвух, у мяне ў кiшэнi рэвальвер. Ну, што за людзi ў гэтым доме!

На працягу дзевяцi месяцаў мiстэр Крэймер, iнспектар па справах аб забойствах, мужчына высокага росту i шырокi ў плячах, з валасамi, кранутымi сiвiзной, выглядаў, можна сказаць, малайцом. Улетку ад спёкi яго твар так моцна чырванеў, што iнспектар выглядаў крыху гратэскава. Яму было гэта вядома i непрыемна, а ў вынiку з iм цяжэй мець справу ў жнiўнi, чым у студзенi. Калi мне трэба будзе здзейснiць забойства на Манхэтане, я спадзяюся, што гэта здарыцца зiмой.

У аўторак, апоўднi, ён сядзеў у чырвоным скураным крэсле i пазiраў на Вулфа без асаблiвай сардэчнасцi. Затрымаўшыся ў сувязi з iншай, раней дамоўленай сустрэчай, ён не змог прыйсцi ў адзiнаццаць гадзiн, калi Вулф звычайна заканчвае вiзiты да сваiх архiдэй у аранжарэях на даху.

У Вулфа таксама быў не вельмi радасны выгляд, а я з нецярпеннем чакаў пачатку прадстаўлення. Дый мне цiкава было ўбачыць, як будзе выкручвацца Вулф, стараючыся выцягнуць з Крэймера iнфармацыю пра забойства, не прызнаючыся, аднак, што забойства здарылася, бо Крэймера нi ў якiм разе нельга было назваць прастаком.

- Мне трэба пад'ехаць тут у адно месца, - прабурчаў Крэймер, - у мяне мала часу.

Вiдавочна, гэта была непрыкрытая хлусня. Ён проста не мог пагадзiцца з думкай, што iнспектар нью-йоркскага дэпартамента палiцыi мог вось так прыйсцi з вiзiтам да прыватнага дэтэктыва па запрашэннi, нават калi гэта быў Нiра Вулф i нават калi я паведамiў, што ў нас ёсць нешта сапраўды цiкавае.

- Ну, што тут у вас, - працягваў бурчаць Крэймер, - што-небудзь звязанае з Дыкiнсанам? Хто далучыў вас да гэтай справы?

- Не, дзякуй Богу, не гэта. Гэта датычыцца забойства Альберта Мiёна.

Я здзiўлена глянуў на Вулфа. Гэта было за межамi майго разумення. Ён адразу ж спусцiў сабак i якраз тады, калi, на маю думку, уся справа была ў тым, каб рабiць выгляд, што нiякiх сабак не магло быць.